Kilometerheffing: wie betaalt wat bij een overtreding?

Op 1 april 2016 ging op het hele Belgische grondgebied het systeem van de kilometerheffing van start voor alle voertuigen voor goederenvervoer met een maximaal toegelaten massa van meer dan 3,5 ton. Enkel landbouw-, tuinbouw- of bosbouwvoertuigen krijgen een vrijstelling. Denk 2x na voor u de weg opgaat zonder dit verplicht toestel. De boetes bij overtredingen lopen op tot 1.000 EUR.

Alle Belgische en buitenlandse vrachtwagens die in België rijden, moeten aan de voorruit van hun vrachtenwagencabine een On Board Unit (OBU) bevestigen. Zo'n OBU registreert op basis van gps-gegevens de gereden kilometers. OBU's zijn te verkrijgen: online via www.satellic.be; en via één van de servicepunten in België (zie: https://www.satellic.be/nl-BE/servicepoints).

Het wegennet waarop de kilometerheffing van toepassing is, is in Vlaanderen en Wallonië beperkt tot de autosnelwegen, ringwegen en enkele gewestwegen. In Brussel is de heffing van toepassing op alle wegen. Pas op. Ook als uw vrachtwagen niet over een tolweg rijdt, moet die toch een werkende OBU aan boord hebben.

De kilometerheffing is een variabel bedrag. In Vlaanderen en Wallonië is het tarief afhankelijk van de gewichtsklasse en de euronorm van het voertuig. In Brussel is de heffing afhankelijk van nog een derde parameter: het type weg (autosnelweg en binnenstedelijke weg). De tarieven (zie www.viapass.be) worden automatisch in functie van de index van de consumptieprijzen geïndexeerd. Vlaanderen kan de tarieven maximaal twee keer per jaar aanpassen via een decreetwijziging.

Houder van het voertuig = belastingschuldige

De houder van het voertuig is de belastingplichtige of belastingschuldige. Dat is in principe de persoon op wiens naam het voertuig is ingeschreven bij de DIV. Als de houder van het voertuig niet betaalt, kan de bestuurder van het voertuig als hoofdelijk aansprakelijke worden aangesproken. Omdat de houder van het voertuig de belastingschuldige blijft, kan de bestuurder het betaalde bedrag en de eventuele administratieve geldboete dan wel van de houder van het voertuig terugvorderen.Verhuurders van vrachtwagens en leasingmaatschappijen mogen contractueel met de huurder/gebruiker van het voertuig overeenkomen, dat deze als houder de heffing is verschuldigd en niet de verhuurder. In deze bijzondere situatie blijft de verhuurder wel hoofdelijk aansprakelijk. Dit betekent dat als de gebruiker niet betaalt, de verhuurder alsnog moet betalen.

Specifieke verplichtingen voor bestuurders

De bestuurder van het voertuig moet 1° controleren of er een OBU aanwezig is en 2° of die naar behoren werkt. Hij moet 3° ook nakijken of de afgelegde kilometers effectief worden geregistreerd.Bij problemen moet de bestuurder zo snel mogelijk contact opnemen met de aanbieder van de OBU om het probleem op te lossen. Die dienstverleningsovereenkomst kan worden opgeschort als de bestuurder de gebruiksinstructies niet heeft opgevolgd. Omdat vrachtwagenbestuurders vaak een werknemersstatuut hebben, kan men een clausule in het arbeidsreglement voorzien die de werknemer oplegt om de verschillende aspecten van de kilometerheffing nauwlettend op te volgen. Het niet-naleven van deze plichten kan eventueel als een zware fout worden gekwalificeerd.

Boete bij een overtreding

Vaste poorten op de autosnelwegen controleren met camera's en nummerplaatherkenning of de vrachtwagens die voorbijrijden een werkende OBU hebben. Ook verplaatsbare camera's en mobiele teams voeren constant controles uit op alle Belgische wegen. De boetes voor wie geen OBU heeft, wie een OBU heeft maar die niet aanzet, wie niet betaalt of wie fraudeert op de tolwegen, lopen op tot 1.000 EUR. Na de vaststelling van een overtreding hebben overtreders 3 uur de tijd om zich in regel te stellen. Wordt na deze periode terug een inbreuk vastgesteld, dan volgt opnieuw een boete van 1.000 EUR.

Compensaties

Voertuigen tussen 3,5 en 12 ton betalen geen verkeersbelasting meer.Voor voertuigen zwaarder dan 12 ton wordt de verkeersbelasting herleid tot het Europese minimum en wordt het eurovignet afgeschaft. Let op. Als uw voertuigen boven 12 ton ook in de andere Eurovignetlanden (Nederland, Luxemburg, Denemarken en Zweden) rondrijden, blijft u een Eurovignet nodig hebben. De kilometerheffing is aftrekbaar in de vennootschapsbelasting.

Vers van de pers

De invoering van de kilometerheffing zorgde al voor veel commotie. Satellic is door 97 bedrijven aangeklaagd voor de rechtbank van eerste aanleg in Brussel. De voorzitter heeft in kort geding echter de eis van de transporteurs verworpen om de facturatie en de inning van de kilometerheffing uit te stellen tot een gerechtsexpert de betrouwbaarheid van het systeem zou onderzoeken. De rechter verwierp ook de eis van de transporteurs om de facturatie en de inning van de kilometerheffing te schorsen.